İMSAD, İnşaat Sektörü Genel Ekonominin Üzerinde Büyüdü

Türkiye İMSAD’ın (Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği) Ekim ayı sektör raporu sonuçları açıklandı. İnşaat Sektörü Genel Ekonominin Üzerinde Büyüdü

İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Ekim Ayında 4,4 Puan Geriledi
İnşaat sektöründe güven endeksi Eylül ayında 4,4 puan daha gerilemiştir. Yaz aylarında gerilemeye başlayan güven endeksi darbe girişiminin etkisi ile Ağustos ayında önemli ölçüde düşmüştü. Eylül ayında etki azalarak sürmüştü. Ekim ayında ise güven endeksinde yeniden önemli bir kayıp olmuştur. Böylece güven endeksi Temmuz-Ekim döneminde toplam 10,9 puan gerilemiştir. Güven kaybı daha çok sektörün dışındaki dinamiklerden kaynaklanmaktadır. Ancak Ekim ayında işlerde ve siparişlerdeki düşüş de güven kaybında etkili olmuştur. Tüm bunlara karşın Ekim ayında güven endeksi geçen yılın Ekim ayı güven seviyesinin 0,7 puan üzerinde kalabilmeyi başarmıştır.

Mevcut İnşaat İşleri Seviyesi Ekim Ayında 9,1 Puan Geriledi
Mevcut inşaat işlerinde yaz aylarında görülen dalgalanma içinde Eylül ayında mevcut işlerde bir toparlanma olmuştu. Ekim ayında ise mevcut işlerde kuvvetli bir gerileme yaşanmıştır. Mevcut işlerin mevsimsellik katkısı ile toparlanması beklenirken genel siyasi ve jeopolitik gelişmeler işlerde yavaşlamaya yol açmıştır. Mevcut inşaat işleri seviyesi Ekim ayında geçen yılın Ekim ayındaki mevcut işler seviyesinin de 1,2 puan altında gerçekleşmiştir.

Yeni Alınan İnşaat İşleri Seviyesi Ekim Ayında 1,8 Puan Düştü
Alınan yeni inşaat işleri seviyesi Ekim ayında 1,8 puan düşmüştür. Alınan yeni inşaat işleri Temmuz ayından gerilemeye başlamış, Eylül ayında ise sınırlı bir toparlanma göstermişti. Ekim ayında ise yeni siparişler yeniden gerilemiştir. Siyasi ve jeopolitik belirsizlikler yeni iş başlangıçlarını olumsuz etkilemektedir. Ekim ayında alınan yeni inşaat işleri siparişleri geçen yılki Ekim ayı seviyesinin ise 1,7 puan üzerinde gerçekleşmiştir.

Konut Satışları Eylül Ayında Kampanyalar İle Yüzde 17,8 Arttı
Konut satışları Eylül ayında uygulamaya konulan konut satış ve faiz kampanyalarının olumlu katkısı ile yüzde 17,8 artmıştır. Böylece satışlar Eylül ayında toparlanmıştır. Ancak konut satışlarında artışın aynı şekilde sürdürülmesi mümkün görülmemektedir. Nitekim hem kampanyaların etkisi azalmakta hem de öne çekilen talep azalmaktadır.
Konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,8 artarak 108.918 adet olmuştur. Birinci el satışlar Eylül ayında yüzde 17,6 artarak 50.972 adet olmuştur. İkinci el satışlar ise yüzde 17,9 artmıştır. Eylül ayında ipotekli satışlar ise yüzde 46,7 yükselerek 42.083 adet olmuş ve yılın en yüksek aylık ipotekli satışına ulaşılmıştır. İpotekli satışlarda bankaların düşük faizli kredi uygulaması etkili olmuştur.
Birinci El Konut Satışları Yüzde 2,5 Arttı
Konut satışlarının dağılımı değerlendirildiğinde Ocak-Eylül döneminde birinci el satışların arttığı, ikinci el satışların ise azaldığı görülmektedir. Yeni konut satışı anlamına gelen birinci el konut satışı yılın ilk dokuz ayında yüzde 2,5 artarak 434.750 adet olmuştur.
İkinci el konut satışları ise yüzde 2,4 gerileyerek 501.061 adet olarak gerçekleşmiştir. İlk el satışlardaki artışın giderek yavaşlaması yeni konut talebinin de sınırlanmakta olduğunu gösterirken Eylül ayındaki yeni ev satış kampanyaları olumlu yönde katkı sağlamayı sürdürmüştür.

İpotekli Satışlar yüzde 10,0 Geriledi
Konut satışlarında ipotekli satışlar ile diğer satışlardaki gelişmelerde ise yılın ilk dokuz ayında ipotekli satışlarda gerileme yüzde 10,0 olmuştur. Eylül ayında banka kredisi kullanımının faiz kampanyaları ile artması sonucu ipotekli satışlardaki gerileme de azalmıştır. Diğer satışlar ise yılın ilk dokuz ayında yüzde 5,5 oranında artmıştır.

Konut Kredi Faizlerinde Gerilemede Sınıra Gelindi
Konuta yönelik talebin yeniden canlandırılması için Ağustos ayından bu yana konut kredisi faiz oranlarında indirim kampanyaları uygulanmaktadır. Aylık ortalama konut faizleri birçok banka tarafından yüzde 1,0’in altına çekilmiştir. Buna bağlı olarak Eylül ve Ekim aylarında kullandırılan tüm konut kredilerinde ağırlıklı ortalama aylık faiz oranı yüzde 1,0’e kadar gerilemiştir.
Ekim ayında kredi faizlerindeki düşüşün durduğu da görülmektedir. Nitekim bu indirimler bankaların mevcut maliyet yapısı ile uyumlu olmamasına rağmen gerçekleştirilmektedir. Buna bağlı olarak kredi faizlerindeki düşüşün konut talebi üzerindeki etkisi giderek azalacaktır. Önümüzdeki aylarda konut talebi yeniden daha çok güven ve beklentiler unsuru ile şekillenmeye başlayacaktır.

Konut Dışı Bina Yatırımları Yavaşlıyor
Konut dışı bina yatırımlarında yavaşlama yaşanmaktadır. Konut dışı binalar için alınan yapı ruhsatları yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre gerilemiştir. Son yıllarda önemli ölçüde inşaata konu olan alışveriş merkezi, ofis ve otel yatırımlarında yavaşlama yaşanmaktadır. Yavaşlama hem yapısal hem de dönemsel unsurlardan etkilenmektedir. Konut dışı bina yatırımlarındaki yavaşlama ilgili inşaat malzemesi talebini de etkileyecektir.

Yabancıların Gayrimenkul Alımları Durağan
Türkiye’de inşaat sektörü açısından yabancıların gayrimenkul alımları önemli bir unsur olmaktadır. Yabancıların gayrimenkul alımları 2014 yılında ilk kez 4 milyar doları aşmıştır. 2015 yılında alımlar bir ölçüde yavaşlamıştır. 2016 yılının ilk yarısında ise yabancıların gayrimenkul alımları 1,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Yabancıların alımları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,0 gerilemiştir. Yılın ikinci yarısında ise alımların sınırlanmakta olduğu görülmektedir.

İnşaat Malzemesi Sanayi Üretimi Ağustos Ayında Yüzde 0,8 Yükseldi
2016 yılı Ağustos ayında inşaat malzemeleri sanayi üretimi bir önceki yılın Ağustos ayına göre ağırlıklı ortalama olarak yüzde 0,8 artmıştır.
İnşaat malzemeleri sanayi üretiminde Temmuz ayında yaşanan keskin gerileme Ağustos ayında durmuştur. Ağustos ayındaki bu toparlanma başarısız darbe girişimi ile yaşanan Temmuz ayı keskin gerilemesi ardından hızlı bir toparlanma olarak da görülmelidir.
Ağustos ayındaki toparlanma ile birlikte 2016 yılı Ocak-Ağustos döneminde ise inşaat malzemeleri sanayi üretimi 2015 yılı Ocak-Ağustos dönemine göre yüzde 1,1 artmıştır. Yılın ilk aylarında yaşanan hızlı büyüme ivmesi Temmuz ve Ağustos aylarında önemli ölçüde azalmıştır.
2016 yılı Ağustos ayında, izlenen 26 üründen 14’ünde üretim geçen yılın Ağustos ayına göre yükselmiştir. On iki üründe ise üretim geçen yılın altında gerçekleşmiştir.
Yılın ilk sekiz ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre 15 ürünün üretimi artarken 11 ürünün üretimi gerilemiştir. Üretimdeki gelişmeler alt sektörler itibariyle oldukça farklılıklar göstermeye devam etmektedir.
Sanayi üretimindeki artışta iç piyasa satışları ile iç piyasa siparişleri belirleyici olmaya devam etmektedir. İhracat tarafından gelen talep ise halen zayıf kalmaktadır. Başarısız darbe girişimi sonrası iç talepteki gerilemenin Ağustos ayında kısmen telafi edildiği görülmektedir. Ancak iç talep Eylül ve Ekim aylarında yeniden ivme kaybetmeye başlamıştır.

Ağustos Ayında İhracat Yüzde 2,1 Geriledi
İnşaat malzemeleri ihracatı Ağustos ayında geçen yılın Ağustos ayına göre yüzde 2,1 gerilemiş ve 1.344 milyon dolara inmiştir. İhracatta Temmuz ayında yaşanan kuvvetli gerileme ardından Ağustos ayında toparlanma görülmektedir. Pazarlardaki bozulma ve sıkıntılara ilave olarak yaşanan Temmuz etkisi ihracat tarafında önemli ölçüde atlatılmıştır. Ancak pazar sıkıntıları devam etmektedir.

İthalat Temmuz Ayında Yüzde 15,9 Arttı
İnşaat malzemeleri ithalatı yıl genelinde artarken Temmuz ayında önemli ölçüde gerilemişti. Ağustos ayında ise inşaat malzemeleri ithalatı yeniden yüzde 15,9 artarak 795 milyon dolara yükselmiştir. İthalatta yılın ilk altı ayında yaşanan kademeli artış Temmuz ayındaki mola ardından Ağustos ayında yeniden devam etmeye başlamıştır.

Yıllık İhracat 15,54 Milyar Dolara Geriledi
İhracat 2016 yılının genelinde gerileme eğilimini sürdürmektedir. Ağustos ayında gerileme sınırlanmıştır. Yılın ilk sekiz ayında ihracat yüzde 12,8 düşmüştür. Bu düşüş ile birlikte yıllık ihracat (2015 Eylül - 2016 Ağustos arasındaki dönemde) 15,54 milyar dolara gerilemiştir.

Yıllık İthalat 9,68 Milyar Dolara Yükseldi
Temmuz ayında artışına ara veren inşaat malzemesi ithalatı Ağustos ayında yönünü yeniden artışa çevirmiştir. Yılın ilk sekiz ayında ithalat yüzde 6,9 artmıştır. Buna bağlı olarak yıllık (Eylül 2015 – Ağustos 2016 arasındaki dönem) ithalat 9,68 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

 2016 yılı ikinci çeyreğinde inşaat harcamaları yüzde 12,2 büyüdü.
 2016 yılı ikinci çeyreğinde özel sektör inşaat harcamaları yüzde 12,1 arttı.
 İnşaat sektöründe istihdam Temmuz ayında 2,04 milyon oldu.
 İnşaat sektöründe güven endeksi Ekim ayında 4,4 puan geriledi.
 Mevcut inşaat işleri endeksi Ekim ayında 9,1 puan düştü.
 Yeni alınan inşaat işleri endeksi Ekim ayında 1,8 puan indi.
 2016 yılı Eylül ayında konut satışları yüzde 17,8 arttı.
 2016 yılı Eylül ayında birinci el konut satışları yüzde 17,6 yükseldi.
 2016 yılı Eylül ayında ipotekli konut satışları yüzde 46,7 arttı.
 2016 yılı ilk yarısında alınan konut dışı bina yapı ruhsatları metrekare bazında yüzde 2,4 arttı.
 2016 yılı Ekim ayında konut kredisi ortalama faiz oranları yüzde 1,0.
 2016 yılı Ağustos ayında inşaat malzemesi sanayi üretimi yüzde 0,8 arttı.
 2016 yılı Ağustos ayında inşaat malzemesi ihracatı yüzde 2,1 geriledi.
 2016 yılı Ağustos ayında inşaat malzemesi ithalatı yüzde 15,9 arttı.
 Yeni orta vadeli program kamu yatırım harcamalarına öncelik verecek.
 Türkiye ekonomisi 2017 yılı büyüme hedefi yüzde 4,4.
 Kamu sektörü yatırımları 2017 yılı büyüme beklentisi yüzde 8,9.
 TC Merkez Bankası faiz indirimlerine ara verdi.
 Türk Lirası faizlerde gerileme durdu.
 Türk lirası sepet kur riskler ile birlikte 3,26 seviyesine ulaştı.
 Reel kesim güven endeksi yılın en düşük seviyesinde.
 Dünya ekonomisinde 2017 yılı büyüme beklentisi yüzde 2,8.
 ABD Başkanlık seçimleri belirleyici olacak.
 ABD Merkez Bankası FED Aralık ayında faiz artıracak.
 Euro-Dolar paritesi 1,10 altında.
 ABD’de yıllık inşaat harcamaları 1,14 trilyon dolara ulaştı.
 ABD’de mevcut ev satışları Eylül ayında 5,47 milyon adet oldu.
 AB inşaat harcamaları 2016 yılı Ağustos ayında yüzde 0,9 büyüdü.
 Ekim ayında inşaat malzemesi fiyatlarında gerileme yaşandı.