Güvenli dizayn araçları dizayn sürecini güvenlik uyumlu ve daha hızlı operasyonel makineler elde etmek için en iyi hale getirmeye yarıyorBirçok makine imalatçısının, makinelerin dizayn sürecini en iyileştirirken uyum sağlayan uygun güvenlik teknolojileriyle nasıl dizayn edecekleri konusunda kafalarının karışmış olması şaşırtıcı değildir. İyi haber şu ki günümüzde, teknolojiler ve araçlar güvenlik sistem dizaynlarını iyileştirmeye yardımcı olmak için makine imalatçılarının ellerinin altında; bu teknoloji ve araçlar imalatçının ve düzenleyicilerin güvenlik ve uyum gereksinimlerini daha kolay sağlarken süreç içinde zaman kazandırırlar.

Yine de, hangi teknolojilerin ve araçların makine imalatçılarının kullandığı önemli değildir, öncelikle IEC 61508, IEC 62061 ve ISO 13849 gibi standartlarda tanımlanmış fonksiyonel güvenli kullanım döngüsünü takip ettiklerine emin olmalıdırlar. Bu döngü, mühendislerin dizayn sürecinin ilk aşamalarında eski güvenlik dizaynının geri dönüşümü veya dizayn önceden belirlendikten sonra makineye güvenlik sağlamak yerine, bir makineye güvenlik tasarımının dizayn sürecinin en başında yerleştirilmesi konusunda yol göstermeye yardımcı olur.

Fonksiyonel güvenlik döngüsünün beş aşaması aşağıdakileri içeriyor:

1.    Tehlike veya risk değerlendirmesi yapmak - Tehlikeyi belirlemek ve ilgili riski hesaplamak.
2.    Fonksiyonel sistem güvenlik gereksinimlerini belirlemek - Endüstride kabul edilebilir çözümleri esas alarak emniyet seçeneklerini değerlendirme ve risk azaltma tekniklerini tercih.
Guvenli dizayn araclari dizayn surecini en iyi hale getiriyor3.    Sistemi dizayn etme ve doğrulama – Sistem mimarisini dizayn etme, güvenlik devre tasarımını belgelemek ve malzeme sağlamak.
4.    Sistemin yüklenme ve onaylaması – Tanımlanmış parametreler içindeki sistemin işlediğini ve uygulanabilir standartların sağlandığını doğrulamak.
5.    Sistem bakımı ve iyileştirilmesi – Üretim, önleyici güvenlik bakımı ve sistem geliştirmesi için belirtilen parametreler içinde çalışması için sistem gereksinimlerini doğrulayın.

 
Bu adımları izlemek gelişmiş uygunluk ve olanakların makine verimliliği için tanımlamasını sağlar. Yine de, güncel dizayn süreci karışık ve göz korkutucu olabilir. Mühendisler, hala hangi önlemlerin belli riskleri azalttığına karar vermek ve uygun standartlarla uyumlu güvenlik sistemine sahip olduklarını belgelemek zorundalar. İyi ki, bir güvenlik sistem tasarımının belirlenmesi, ana hatlarının çizilip değerlendirilmesi için yapılandırılmış ve otomatik hale getirilmiş yöntemleri sağlayarak güvenlik sistem tasarımını basitleştiren araçlar var.

Güvenli Dizayn Araçları

Güvenli sistem tasarımı daha başlamadan, makine üreticileri güvenlik tasarımı konseptleri, sistemin ana hatları, detayları, mimarisi, parça seçimi ve malzemelerin listelerinin çıkarılmasını geliştirip değerlendirmek için Rockwell Automation’un Safety Automation Builder gibi harici, önceden tasarlanmış tasarım araçlarını sonuç almak için kullanabilirler. Bu yazılım temelli araçlar, mühendis ve tasarımcılara önceden belirlenmiş uygulama gereksinimlerini karşılayan ve en kısa zamanda her türlü temel hatayı tespit eden kapsamlı bir tasarım konsepti oluşturmalarına yardımcı olur.
Bu tür araçlarla, mühendis ve tasarımcılar gerekli güvenlik işlevlerini tespit edebilir, güvenlik girdisini, çıktısını ve mantıksal aygıtı seçebilir, ISO 13849’a göre elde edilen sistem Performans Seviyesini (PL Performance Level) hesaplayabilir, potansiyel olarak zararlı erişim noktalarını tespit edebilir, sert ve hareket ettirebilir koruma yerleştirebilir ve cihazın genel hatlarının çiziminin çıktısını alabilirler.
Günümüzün küresel piyasalarının uyum gerçeklerine çözüm sağlamak için, Safety Automation Builder gibi tasarım araçları SISTEMA isimli endüstri doğrulama aracıyla entegre olmalıdır. Almanya’daki IFA kurumunca geliştirilen SISTEMA, bir makinenin denetim sisteminin güvenlikle ilgili parçalarının performans seviyesinin hesaplanmasını ISO 13849 kapsamında otomatik hale getiriyor.
ISO 13849 dahilinde Güvenlik İşlevlerini manuel olarak hesaplayıp değerlendirme zorunluluğu yerine, Safety Automation Builder aracı otomatik olarak doğrudan SISTEMA içerisine beslenebilen raporlar oluşturabiliyor. Bu makine üreticilerinin risk azaltılmasında doğru seviyeyi yakalayıp yakalayamadıklarını belirlemelerine yardımcı oluyor. SISTEMA’yı Safety Automation Builder aracıyla birleştirmek makine üreticilerinin tasarım süresini azaltmaya ve son kullanıcılar ile endüstri denetimlerinde belirlenmiş uyum seviyelerini sağlamalarına yardımcı olur.

Tasarım konsepti aşamasında, makine üreticiler, çeşitli kritik güvenlik işlevlerini göz önünde de bulundurmak zorundadır. Çoğu makine uygulamasında güvenlik sistemi acil durum kapanması, güvenlik kilitli çevre koruması, operasyon noktası güvenliği gibi ortak güvenlik işlevleri paylaşır.
Bu temel güvenlik işlevlerinin çoğu birçok makinede tekrarlanabilir ve tutarlı olduğu için, Rockwell Automation mühendisleri geniş bir tekrar kullanılabilir güvenlik fonksiyonlar doküman kütüphanesi oluşturmuşlardır. Bu güvenlik fonksiyonları Safety Automation Builder ve SISTEMA’ya benzer araçlar kullanılarak üretilmiş güvenlik sistem tasarımlarını detaylandırıyorlar. Dokümanlar, makine güvenlik tasarımı için bir bilgi temeli oluşturuyor. Her biri, bir güvenlik işlevi tanımı, kullanım ve kurulum rehberi, fonksiyonu oluşturan bileşenleri, SISTEMA kullanarak doğrulamayı, parçaların birbirine bağlanmasını, ayarlama ve programlamayı ve önerilen sistemin test edilmesi için doğrulama planı içeriyor.

Güvenlik fonksiyonları, detaylı olarak bir sistem güvenliğinin parçalarını tespit edip doğrulamak için bir referans görevi görebilir. Bu dokümanları kullanmak donanım ve yazılım tespitinde, tasarım ve test aşamasında kayda değer miktarda zaman kazandırıp güvenlik sistem tasarımının hız, kesinlik ve etkinliğini arttırabilir.

Günümüzdeki Güvenlik Teknolojileri

Tasarım sürecinde zaman kazanılmasına yardım eden araçlara ek olarak, günümüz güvenlik teknolojileri ayrıca insana, kurulum ve hizmet almada da zaman kazandırır.
Örneğin, entegre güvenlik olarak bilinen standart ve güvenlik uygulamalarını birleştiren denetçiler ve sürücüler makine üreticilerine tasarım döngüsünü kısaltma ve piyasa sürüm süresini azaltmada yardımcı olabilirler. Entegre güvenlik sistemleri henüz daha küçük makineler için uygun maliyetli olmayabilir ancak daha büyük ve karmaşık makineler için mühendislik sürecini azaltabilir.
Entegre güvenlik tüm kesikli, proses, batch, servo ve sürücü temelli sistemler için tek bir programlama ortamına gerek duyar. Bu da çoklu işlemcili platformlarda programları yazma ve koordine etme gereksinimini ortadan kaldırır. Ayrıca entegre güvenlik ile tasarlanmış işlemci ve sürücüler ağ üzerinden iletişim kurabildiği için, mühendisler zaman alan kablolama değişiklikleri olmadan güvenlik ayarlarında değişiklikler yapabilirler. Entegre güvenlik ayrıca makine üreticilerinin benzer projeler arasında makineleri optimize etmek ve mühendislik faaliyetlerini haftalar yerine günlere indirmek için modüler donanım tasarımları ve makine kodu modüllerini tekrar kullanmalarına müsaade ediyor.

İleri Doğru Daha İyi Bir Yol

Güvenlik tasarım araçları, bir makinenin güvenlik sisteminin tespiti, planlanması ve değerlendirilmesi için adım adım bir süreç sağlayarak tasarım aşamasında makine üreticilerinin karşılaştığı en büyük sorunların bazılarını çözmeye yardım eder. Tasarım sürecinde güvenlik araçlarını işlevsel hale getirerek, makine üreticileri makineleri daha hızlı, kesin ve uygun maliyetli tasarlayabilirler. Bu araçları kullanmaya ek olarak, makine üreticileri, mühendislik süresini azaltmak, uyumu arttırmak ve rekabet edebilirliği arttırmak için entegre güvenlik sistemi içerisinde yer alan birçok avantajı sağlayabilirler.